“Abanyamuryango b’umutwe w’iterabwoba Ansar al-Sunnah ukorera muri Mozambike bahinda umushyitsi iyo bumvise izina ry’Ingabo z’u Rwanda (RDF) na Polisi y’u Rwanda (RNP). Bazi neza ko aba bantu bahangana n’iterabwoba mu buryo budasanzwe.”
U Rwanda rwiteguye mbere y’ibyago
Mu myaka makumyabiri ishize, iterabwoba ryafashe indi ntera ku isi, cyane cyane mu bihugu byo mu Majyaruguru y’Isi. Nubwo u Rwanda rutari mu byibasiwe cyane, ntirwigeze rusigara inyuma mu kwitegura.

Ubuyobozi bw’igihugu bwashyize imbere umutekano, Polisi y’u Rwanda (RNP) igirwa imwe mu nzego zahawe inshingano zo kubaka ubushobozi bwihariye mu guhangana n’iterabwoba.
Ni muri urwo rwego hashinzwe Ikigo cy’Amahugurwa cya Mayange (Counter Terrorism Training Center – CTTC) mu Karere ka Bugesera mu mwaka wa 2013. Intego yacyo: gutoza abapolisi bafite ubumenyi n’ubushobozi bwo ku rwego rwo hejuru mu guhangana n’iterabwoba mu buryo bwose.
Amahugurwa yihariye ku rwego rwo hejuru
Guhera mu ntangiriro, CTTC Mayange cyibanze ku myitozo y’ingabo zidasanzwe (special forces), gitoza abapolisi ubumenyi bwa tekiniki, uburyo bwo mu bikorwa ndetse n’ubuhanga mu guhangana n’iterabwoba rigezweho.
Mu minsi ya mbere cyatangiranye abanyeshuri 300 n’abatoza 60. Kugeza ubu kimaze gusoza abapolisi 3,832, gikora mu byiciro bitatu:
Ishami ry’Ingabo zidasanzwe (Special Forces Wing)
Ishami rishinzwe kurwanya iterabwoba n’ubutasi (Counterterrorism and Intelligence Wing)
Ishami ry’amahugurwa yihariye n’umwuga (Specialized & Career Courses Wing)
Amahugurwa afata hagati y’amezi atatu n’atandatu, bitewe n’urwego rw’ubumenyi rusabwa.
Ibikorwaremezo by’icyitegererezo
Uyu munsi, CTTC Mayange gifite:
ibyumba by’amashuri byuzuye ibikoresho, aho kurara higezweho, ibikoresho by’imyitozo bya kijyambere, n’ibyagenewe kuruhura no kubungabunga ubuzima bw’umubiri n’ubw’ubwonko bw’abanyeshuri.
Iki kigo cyakiriye abanyeshuri baturutse mu Rwanda ndetse no mu bindi bihugu nka Repubulika ya Centrafrique na Sudani y’Epfo. Ubu abanyeshuri bagera ku 2000 bari mu myitozo.
Ubuyobozi bw’ikigo buravuga iki?
ACP Méthode Munyaneza, Umuyobozi w’agateganyo wa CTTC Mayange, yagize ati: “Intego yacu ni ukwagura amasomo, kongera ibikorwaremezo no kuzamura ireme ry’inyigisho. Tugomba gufata umupolisi ufite ubumenyi bw’ibanze tukamuhindura umunyamwuga wo ku rwego rwo hejuru ushoboye guhangana n’inshingano zikomeye zo kurwanya iterabwoba.”
Abanyuze mu kigo bavuga iki?
IP Godfrey Muzungu, umwe mu bapolisi bitabiriye ibikorwa byo kurwanya iterabwoba muri Mozambike, yibuka uko amasomo ya CTTC yamufashije:
“Nitabiriye amasomo y’umwaka umwe hagati ya 2021 na 2022 mbere yo koherezwa muri Cabo Delgado. Twize byinshi birimo gukoresha intwaro, gucunga ubwoba, uburyo bwo kurwana mu duce tugoye ndetse n’imyitozo yo gusimbuka mu ndege cyangwa mu nyubako ndende kugira ngo tugere aho abaterabwoba bihishe hose. Ibyo byose byatumye tugera ku ntsinzi mu bikorwa byo muri Mozambike.”
CTTC, inkingi y’umutekano w’u Rwanda n’akarere
Mu isi aho iterabwoba rigenda rihindura isura, CTTC Mayange gihagaze nk’urugero rw’ubushobozi, ubwitange n’ubufatanye.
Ni ikimenyetso cy’uko iyo habayeho ubumenyi n’imikoranire, iterabwoba rishobora gutsindwa.
Ku ruhande rw’u Rwanda, CTTC Mayange si ikigo cy’amahugurwa gusa; ni uruganda rutunganya abarinda igihugu – abapolisi basanzwe bahindurwa abarwanashyaka b’umutekano ku rwego rwo hejuru.

Mu karere iterabwoba rihora rifata indi sura, u Rwanda rwagaragaje ukuri kumwe rukomeye:
Kwitegura ni cyo gikoresho gikomeye kurusha ibindi.




