• Ahabanza
  • Abo Turibo
  • Twandikire

RUSHYASHYA

Kandaho
  • Home
  • AMAKURU
    • Mu Rwanda
    • Mu Mahanga
  • POLITIKI
  • ITOHOZA
  • UBUKUNGU
  • IKORANABUHANGA
  • IMIKINO
  • SHOWBIZ
  • HIRYA NO HINO
  • MULTIMEDIA
    • Videwo
Inkuru zigezweho
  • FDLR n’Indi Mitwe ishyigikiwe na Kongo bakomeje Kwica no kumenesha Abakongomani mu mirwano yongeye kubura   |   04 Dec 2025

  • Mukunzi Yannick yasezeye ku ikipe ya Sandvikens IF you muri Sweden yari amaze imyaka itandatu ayikinira   |   03 Dec 2025

  • AMAFOTO: Twagirayezu Thadée wayoboraga Rayon Sports yakoze ihererekanyabubasha na Murenzi Abdallah   |   02 Dec 2025

  • Dr. Usta Kayitesi yasimbuye Gen (Rtd) Kabarebe muri Minaffet, Imyanzuro y’inama y’Abaminisitiri   |   01 Dec 2025

  • Abakinnyi 80 baturutse mu bihugu 16 byo hirya no hino ku Isi nibo bitabira isiganwa ry’Amagare yo mu rizwi nka Rwandan Epic   |   30 Nov 2025

  • APR FC yakiriye abakinnyi bayo 3 batari bahari barimo Mamadou Sy wari i Doha   |   28 Nov 2025

 
You are at :Home»Amakuru»Umuryango wa Habyarimana mu muhogo ugana mu nda ya FDLR

Umuryango wa Habyarimana mu muhogo ugana mu nda ya FDLR

Editorial 14 Aug 2025 Amakuru, INKURU NYAMUKURU, Mu Mahanga, POLITIKI

Umutwe wa FDLR washinzwe n’abari bamaze kugira uruhare muri Genocide yakorewe abatutsi mu Rwanda mu 1994, wagiye uteza umutekano muke u Rwanda. Ninako kandi wanagiye ugira abawuvugira n’abawutera inkunga batari bake. Ibi ariko byagiye bikomwa mu nkokora n’inzego z’umutekano mu Rwanda aho zagiye ziburizamo imigambi yawo yose. Mu bakunze kwigaragaza kumbuga nkoranyambaga, akwirakwiza icengezamatwara rya FDLR ndetse anigaragaza nk’udashyigikiye isenywa ryawo, ni Jean Luc Habyarimana umuhungu w’uwahoze ari Perezida w’u Rwanda, Juvenal Habyarimana.

Ikinyamakuru “ African Facts” cyakoze inkuru icukumbuye yerekana imikoranire ya hafi y’abo mu muryango wa Habyarimana wabaye Perezida w’u Rwanda na FDLR. Iyi nkuru niyo tugiye kubagezaho mu buryo burambuye.

Mu gihe cy’imyaka 3, intambara ikomeje guca ibintu muri Kivu ho mu Burasirazuba bwa Congo Kinshasa. Iyi ntambara ihuza leta ya Congo ifatanyije n’imitwe yitwaje intwaro yibumbuye mucyo bise “Wazalendo”. Bakaba bahanganye ku urundi ruhande na Alliance Fleuve Congo na Mouvement du 23 Mars (M23) inafite ishami rya gisirikare. M23 kimwe muri byinshi basaba, ni uburenganzira bw’abaturage barimo abanye Congo bavuga ururimi rw’ikinyarwanda bagiye bicwa abandi bakagirirwa nabi, ibi bikaba byaragiye birushaho gukomera kuva mu 2017. Mu bagiye bigaragaza imbere muri iyi ntambara ku ruhande rwa Leta ya Congo harimo na FDLR. Ikaba yo iba yifuza gutaha kumbaraga aho inafite abayizeza ibitangaza birimo ubufasha.

Imikoranire ya hafi hagati ya FDLR n’abo mu muryango wa Habyarimana.

Ikinyamakuru African Facts kivuga ko ubucukubumbuzi bwacyo bwatangiye mu myaka 5 ishize. Kuwa 3 Kamena mu 2020, Urukiko rw’Ubujurire rw’i Paris mu Bufaransa, rwasuzumye umwanzuro wo koherereza Kabuga urukiko mpuzamahanga mpanabyaha rwashyiriweho u Rwanda. Uyu Kabuga akaba yarashinjwaga kuba umuterankunga ukomeye wa Genocide yakorewe abatutsi mu Rwanda. Mubitabiriye urubanza, harimo Leon Habyarimana umwana 5 mu bana 8 ba Juvenal Habyarimana, wabaye Perezida w’u Rwanda n’umugore we Agathe Kanziga.

ImageRwanda, Page 5 ya 40 - BBC News Gahuza

Uwo munsi, Leon Habyarimana yari kumwe na Callixte Mbarushimana wahoze ari umunyamabanga nshingwabikorwa wa FDLR, umutwe witwaje intwaro washinzwe n’abasize bakoze Genocide mu Rwanda, umutwe washyizwe k’urutonde rw’imitwe y’iterabwoba ndetse ukanashinjwa ibyaha byibasira inyoko muntu wakoreye mu Burasirazuba bwa Congo Kinshasa. Abo bagabo bombi ngo bakomeje kugirana  ibiganiro bitandukanye imbere yiyo ngoro y’urukiko.

African facts yatangiye kwibaza niba ubushuti bwagaragaraga hagati y’umuhungu wuwahoze ari perezida n’umwe mubayobozi bakuru ba FDLR bwari ubw’impanuka cyangwa ahubwo bwari bushingiye kuwundi mubano wihariyewari uswanze hagati yabo. Kugira ngo imenye neza isano ritaziguye ryari hagati y’umuryango wuwuhoze ari perezida n’umutwe witwaje intwaro wa FDLR, African Facts byayisabye kujya Orleans.

Mu mujyi wa Jeanne d’Arc, Colonel Aloys Ntiwiragabo, umwe mubatangije FDLR ndetse akaniyibera umugaba w’ikirenga bwa mbere niho yaratuye mu buryo bw’ibanga. Muri aka gace akaba yarahabaye imyaka 14 mu ibanga rikomeye kugeza ibye bimenyekanye mu 2020 bivuye ku iperereza ryakozwe na Mediapart. Ubu akaba ari gukorewaho iperereza n’inzego z’ubutabera z’Ubufaransa ku byaha aregwa byo kugira uruhare muri genocide yakorewe abatutsi, mu 1994 mu Rwanda.

Nkuko byavuzwe na Gen (Rtd) Paul Rwarakabije wigeze no kuba umuyobozi muri FDLR, muri raporo y’iperereza kuruhare rw’Ubufaransa muri Genocide yakorewe abatutsi mu 1994, yatangajwe mu 2008, avuga ko Agathe Kanziga umugore wa Habyarimana, mu ntangiro z’umwaka w’i 2000, hari amafaranga yahabwaga n’urwego rukuru rw’Ubufaransa rushinzwe umutekano wo hanze y’igihugu, mu gashami gashinzwe ubutasi, yo gufasha FDLR. Nkuko Rwarakabije yabivuze ngo uwakiraga ayo mafaranga ntawundi uretse Aloys Ntiwiragabo akaba no mubashinze FDLR.

Numero ya telephone ya Col Ntiwiragabo yasanzwe mu nyandiko zandikishijwe intoki zari kwa Agata Kanziga ubwo urugo rwe rwasakagwa na Jandarumori y’Ubufaransa mu 2016. Izi nyandiko African Fact ikaba yarazigenzuriye ubwayo. Aha bikaba bigaragara ko Agatha Kanziga yari amaze imyaka 16 avugana na Col Ntiwaragabo wari warabaye mu basirikare bakuru mu Rwanda, warimo wihisha ubutabera, aho yaratuye mu igorofa ahitwa Jeane d’Arc nibura kuva mu mwaka w’i 2006.

Umuryango wa Habyarimana byagaragaye ko ufitanye umubano n’umuryango w’abanyarwanda batuye muri Oerleans washinzwe n’umugore wa Col Ntiwiragabo witwa ARAO (Association des Rwandais de l’Agglomeration Orleans). Kuva mu 2016, Clementine, mwisengeneza wa Agathe Kanziga yari mubagize inama y’ubutegetsi y’ishyirahamwe ry’abanyarwanda batuye muri Orleans. Clementine ni umukobwa wa Protais Zigiranyirazo uzwi nka “Mr Z” musaza wa Kanziga. Uyu akaba yari mubantu bo hejuru batekererezaga umuryango w’umukuru w’igihugu icyo gihe. African Facts kandi yahishuye ko abandi 5 bagize iri shyirahamwe harimo na perezida waryo bose ari abantu bahafi ba Kanziga.

African Fact mugukomeza icukumbura ryayo yabonye kandi ukwandikirana kw’umuhungu muto wa Kanziga, Jean Luc Habayarimana. Uku kwandikirana kwasanzwe muri imwe muri mudasobwa yafashwe n’inzego z’umutakano z’ubufaransa mu nzu ya Habyarimana Jean Luc, aho harimo ubutumwa bwa email yandikiranye n’umwe muri babyara be kuva 2014.

Uwo bandikiranaga hari aho avuga izina “Omar” na “Orleans” ahandi ngo umwe “waho ze ari umujandarume Kacyiru.” Nyamara kugeza mu 1994, Aloys Ntiwiragabo, wari colonel muri Jandarumori, yabaga mu kigo cyayo Kacyiru i Kigali. Naho Omar ni izina Col Ntiwiragabo yiyise mu kwiyoberanya igihe yabaga muri Sudan ndetse n’igihe yari umuyobozi mukuru wa FDLR.

Indi nshuti y’umuryango iva muri MRCD-FLN

African Facts yabonye list y’abashyitsi ndetse n’igiciro cyagombaga gutangwa kubirori byari byateguwe n’umuryango wa Habyarimana mu 2012. Ikirori cyagombaga guhuriza hamwe abo mu muryango wuwahoze ari perezida, abahoze bakomeye mu butegetsi, aba bakaba harimo abaciriwe imanza cyangwa abagikurikiranyweho ibyaha bya Genocide nka Jean Chrysostome Nyirurugo wari mubitabiriye uwo muhango.

Jean Chrysostome Nyirurugo, uyu wavukaga hamwe na Kanziga muri Giciye, yari directeur general muri minisiteri ishinzwe amashuri abanza n’ayisumbuye. Nyirurugo yahoze ari no mu ishyirahamwe ryayoborwaga na Bagosora Theoneste umucurabwenge wa genocide wanabihamijwe akaza gukatirwa imyaka 35 n’urukiko, rigahuriza hamwe abanya politike bakomeye nabamwe mubasirikare bakuru.

Raporo yo muri Nzeri 1994, yigeze gutangazwa n’umuryango utegamiye kuri leta uharanira uburenganzira bw’ikiremwa muntu, yagarutse kuri Jean Chrysostome Nyirurugo nkuwagize uruhare mu iyicwa ry’umuryango wose umwe i Kigali mu gihe cya Genocide. Icyaha ashinjwa kuba yaragikoranye n’abahungu be. Uyu musaza w’imyaka 85 ubu, atuye i Metz mu Bufaransa aho ndetse nta rwego na rumwe rwigeze rugira icyo rumubaza.

Izina Jean Chrysostome Nyirurugo rigaragara mu nyandiko iriho abantu bagiraga uruhare mugukangurira abantu kuba abanyamuryango b’ishyaka PDR (Partie pour la Democratie au Rwanda). Iri n’andi mashyaka bakaba bari barakoze ihuriro baryita MRCD (Mouvement du Rwanda pour le Changement Democratique).

iri huriro rikaba ryashinzwe na Paul Rusesabagina aho bari banafite ishami rya gisirikare ryitwa FLN. Aba bakaba barakoze ibyaha ubwo bagabaga ibitero bikica abaturage mu Rwanda. Iyi nyandiko ikaba yarabonywe n’igipolisi cy’Ububiligi ubwo mu Ukwakira, 2019 basakaga inzu ya perezida wa MRCD-FLN bwana Rusesabagina. Si Jean Chrysostome wo muri PDR bigaragara ko afitanye umubano wihariye n’umuryango wa Habyarimana kuko mubagize ishyirahamwe ry’abanyarwanda bo muri Orleans bakaba inshuti z’akadasohoka za Kanziga harimo na perezida wa PDR.

Nyuma y’ibitero byibasiye abasivile bigahitana bamwe, abenshi bagakomereka bikorewe kubutuka bw’u Rwanda mu 2018 ndetse no mu 2019, FLN yaciwe intege ku buryo bukomeye n’ifatwa rya bamwe mubayobozi bayo ndetse bakanagezwa imbere y’ubutabera bw’u Rwanda. Kuva icyo gihe FLN yacitsemo ibice 3 aho bikigaragara mubice bya Uvira na Fizi muri Congo ndetse n’i Burundi aho bakomeje ibikorwa byabo.

UMUBANO W’IGIHE KIREKIRE N’UMU JENERALI WA CONGO UYOBORA WAZALENDO.

Muri agenda ya Kanziga aho yandikaga amakuru ye, habonetsemo indi nkuru kandi itari ntoya na gato.Yagaragaje ko umugore w’uwahoze ari perezida, yaratunze numero ya telephone y’umusirikare mukuru mu ngabo za Congo. Uyu ni General Janvier Mayanga wa Gishuba.

RDC : Le Lieutenant Général PADIRI et MAYANGA nommés coordonnateur et coordonnateur adjoint des réservistes (Wazalendo) - Kivu Morning Post

General Mayanga yari mu batangije imitwe yitwaje intwaro y’abahutu i Masisi muri Kivu y’amajyaruguru mu 1993

Nyuma yo gusubizwa mu gisirikare cy’igihugu cya Congo, aho yabaye umwe mu ba Hutu bafite ipeti ryo hejuru, Mayanga yagize uruhare rukomeye mu gushyigikira umutwe witwajwe intwaro wari ugizwe ku bwinshi n’abahutu witwa PARECO hagati y’imyaka ya 2007 na 2009. Igice kimwe cya PARECO gifatanyije n’ingabo za leta kimwe na FDLR barwanyije kuburyo bukomeye CNDP ari nayo yaje kuvamo M23 y’ubu.

Mubuzima bwe, Janvier Mayanga wa Gishuba yagiye aba umuntu wa hafi wa w’umutwe wa FDLR aho ndetse mu bihe bitandukanye ni ukuvuga mu 2008 no mu 2009, inzobere z’umuryango w’abibumbye kuri Congo zabwiye akanama k’umutakano ka LONI ko Mayanga akorana bya hafi na FDLR. Uyu mugabo akaba yarashinjwaga gutera inkunga uyu mutwe muburyo bugaragara.

Mu kwezi kwa 12 mu 2023, Perezida wa Repubulika ya Demokorasi ya Congo, Felix Antoine Tshisekedi yagize Genarali Janvier Mayanga, umuhuzabikorwa ushinzwe ubutasi ku rwego rw’igihugu w’ihuriro ry’imitwe yitwajwe intwaro ryiswe Wazalendo. Biciye mu iteka rya perezida, aba bitwaje intwaro biswe Wazalendo bahawe kuba inkeregutabara z’igihugu, mubagizwe Wazalendo hakaba harimo FDLR ndetse n’abayikomokaho aribo Nyatura. Kuva muri Gashyantare 2025, ingabo za leta na Wazalendo batsinzwe na M23 bava muri Goma na Bukavu, General Mayanga n’ingabo ze ubu baherereye Uvira, ahabaye himukiye ibiro by’intara ya Kivu y’Amajyepfo.

Ubwo intambara yadukaga muri za Kivu mu 2022 ndetse na leta ya Congo igahitamo gukoresha inzira ya politike ishaje yo gukoresha amacakubiri, urwango n’ivangura, abahoze mu butegetsi bwo mu Rwanda babonye ari amahirwe batakitesha.

Amakuru African Facts ikesha isoko yayo yizewe ariko kandi yanemejwe n’inzego z’umutakano mu karere, avuga ko Jean Luc Habyarimana mu ibanga rikomeye yasuye Kinshasa hagati mu kwezi kwa 6 mu 2024. Amakuru akavuga ko yahuye n’abahafi ba perezida  wa Congo ndetse anabonana n’abayobozi mu nzego z’umutakano za Congo. Nubwo bitoroshye ku menya icyo Jean Luc Habyarimana yaganiriye n’inzego yahuye nazo, ntawakirengagiza uruhare agira mukuvugira FDLR ku mbuga nkoranyambaga.

Nyuma y’ukwezi kumwe Jean Luc Habyarimana asuye Kinshasa yakurikiwe n’inkuru idasanzwe aho inyandiko z’ibanga zanditswe muri Kanama 2024 zagiye hanze. Izi zikaba zaranditswe n’ibiro by’umukuru w’igihugu cya Congo aho azasabaga ko abantu 6 bahamijwe n’urukiko mpuzamahanga mpanabyaha kugira uruhare muri genocide, bakemererwa kujya kuba muri Congo Kinshasa. Umwe muri abo ni Protais Zigiranyirazo, Nyirarume wa Jean Luc Habyarimana na Capt Sagahutu washatse kujya muri FDLR mu 2017 umugambi we ugapfuba. Nyuma yuko uyu mugambi ibyawo bigeye hanze, Leta ya Congo yahagaritse iyi gahunda.

African Facts yacukumbuye iyi nkuru ivuga ko kuvugana na Janvier Mayanga na Jean Chrysostome Nyirurugo bitayikundiye.Yagerageje  kuvugana na Agathe Kanziga n’abahungu be Leon na Jean Luc Habyarimana. Muri bose ntanumwe wifuje kuvuga. Undi muhungu wa Kanziga we yayibwiye ko bavugana n’abunganizi babo mu matageko. African facts yabandikiye ibibazo byayo ariko nabo ntibayisubiza. Igendeye kubyo yavumbuye, yoherereje amajwi Aloys Ntiwiragabo, imusaba ko bagirana ikiganiro. Ntabwo yigeze abusibiza. Umunyamategeko we yabasabye kureka gutesha umutwe umukiriya we.

Iyi ni inkuru ya African Facts.

2025-08-14
Editorial

IZINDI NKURU

Myugariro Serumogo Ally Omar wifuzwaga n’amakipe menshi arimo na Rayon Sports, yongerewe amasezerano y’imyaka 2 n’ikipe ya Kiyovu SC

Myugariro Serumogo Ally Omar wifuzwaga n’amakipe menshi arimo na Rayon Sports, yongerewe amasezerano y’imyaka 2 n’ikipe ya Kiyovu SC

Editorial 26 Jun 2022
Thomas Nahimana, ingirwapadiri yamunzwe n’ingengabitekerezo ya Hutu-Pawa, ubwambuzi n’ubusambanyi (Igice cya mbere)

Thomas Nahimana, ingirwapadiri yamunzwe n’ingengabitekerezo ya Hutu-Pawa, ubwambuzi n’ubusambanyi (Igice cya mbere)

Editorial 02 Apr 2020
U Rwanda rwerekanye ko bishoboka kuva mu ivu ukubaka umuryango ushikamye- A. Guterres

U Rwanda rwerekanye ko bishoboka kuva mu ivu ukubaka umuryango ushikamye- A. Guterres

Editorial 07 Apr 2020
Perezida Kagame yasabye abayobozi kudahora basaba imbabazi

Perezida Kagame yasabye abayobozi kudahora basaba imbabazi

Editorial 12 Mar 2019

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

IZO TWAGUHITIYEMO

FERWAFA ndetse n’Ishyirahamwe ry’imikino yo mu mashuri basinye amasezerano y’ubufatanye agamije guteza imbere umupira w’amaguru 
Amakuru

FERWAFA ndetse n’Ishyirahamwe ry’imikino yo mu mashuri basinye amasezerano y’ubufatanye agamije guteza imbere umupira w’amaguru 

Editorial 11 Mar 2022
Umuganda: Kagame yakebuye amwe mu mashuri yaranduye ibyatsi mu mbuga abana bakiniramo
Mu Mahanga

Umuganda: Kagame yakebuye amwe mu mashuri yaranduye ibyatsi mu mbuga abana bakiniramo

Editorial 28 Feb 2017
Perezida Kagame yahawe igihembo n’Umuryango w’Abibumbye kubwo kurengera ibidukikije
UBUKERARUGENDO

Perezida Kagame yahawe igihembo n’Umuryango w’Abibumbye kubwo kurengera ibidukikije

Editorial 07 Dec 2016

AKA RUSHYASHYA

KWAMAMAZA

HIRYA NO HINO

Mu marira avanze n’ibyishimo, Umufaransa Ousmane Dembele ukinira PSG yatwaye Ballon D’Or 2025

Mu marira avanze n’ibyishimo, Umufaransa Ousmane Dembele ukinira PSG yatwaye Ballon D’Or 2025

22 Sep 2025
Tariki ya 1 Ukwakira: Umunsi wahinduye amateka y’Abanyarwanda “Beatrice Uwera”

Tariki ya 1 Ukwakira: Umunsi wahinduye amateka y’Abanyarwanda “Beatrice Uwera”

01 Oct 2024
Harya ngo “Abanyarwanda bishimye ku gahato”? Igikundiro nticyingingwa Mureke kuba Indashima

Harya ngo “Abanyarwanda bishimye ku gahato”? Igikundiro nticyingingwa Mureke kuba Indashima

28 Jun 2024
Kapiteni w’Amavubi Bizimana Djihad n’ikipe ye ya Kryvbas Kryvi Rih FC yo muri Ukraine babonye itike yo gukina Europa League

Kapiteni w’Amavubi Bizimana Djihad n’ikipe ye ya Kryvbas Kryvi Rih FC yo muri Ukraine babonye itike yo gukina Europa League

16 May 2024
Ni iki cyiza cyava kuri Jean Paul Turayishimye wanywanye na bene Bagosora? 

Ni iki cyiza cyava kuri Jean Paul Turayishimye wanywanye na bene Bagosora? 

11 Apr 2024
Amafoto – Ivory Coast yatsinze Nigeria 2-1 yegukana igikombe cy’Afurika 2023

Amafoto – Ivory Coast yatsinze Nigeria 2-1 yegukana igikombe cy’Afurika 2023

12 Feb 2024
Ibiganiro Leta ya Kongo-Kinshasa nikomeza kubigarama izota umuriro wa M 23 kandi uduce twa Kivu twihaze k’umutekano

Ibiganiro Leta ya Kongo-Kinshasa nikomeza kubigarama izota umuriro wa M 23 kandi uduce twa Kivu twihaze k’umutekano

20 Nov 2023

KWAMAMAZA

Kandaho

KWAMAMAZA

KWAMAMAZA

KWAMAMAZA

Rushyashya
Rushyashya ni Ikinyamakuru cya Sosiyete Ebenezer Media Group ltd, cyatangiye gukora mu mwaka w'2000. Kugeza ubu dukorera ku imigabane yose y'isi.

CONTACTS


P.O Box: 4305 Kigali-Rwanda
Call: +250 788 429 205
Whatsapp:+250 781 632 040
Emails: info@rushyashya.net , rushyashyanewsofficial@gmail.com

- Abo Turibo
- Twandikire
- Kwamamaza

Iyandikishe ujye ubona Amakuru

DUKURIKIRE

© Copyright 2019, All Rights Reserved
Rushyashya - Amakuru