• Home
  • AMAKURU
    • Mu Rwanda
    • Mu Mahanga
  • POLITIKI
  • ITOHOZA
  • UBUKUNGU
  • IKORANABUHANGA
  • IMIKINO
  • SHOWBIZ
  • HIRYA NO HINO
  • MULTIMEDIA
    • Videwo
  • Ahabanza
  • Abo Turibo
  • Twandikire

RUSHYASHYA

Kandaho
  • Home
  • AMAKURU
    • Mu Rwanda
    • Mu Mahanga
  • POLITIKI
  • ITOHOZA
  • UBUKUNGU
  • IKORANABUHANGA
  • IMIKINO
  • SHOWBIZ
  • HIRYA NO HINO
  • MULTIMEDIA
    • Videwo
Inkuru zigezweho
  • FDLR iracyari ihurizo rikomeye ku mutekano w’u Rwanda   |   17 Jun 2025

  • Munezero Valentine afatanyije na Mukandayisenga Benitha begukanye irushanwa rya Beach Volleyball   |   16 Jun 2025

  • APR BBC yabaye ikipe ya mbere mu Rwanda igeze ku mwanya wa Gatatu mu irushanwa rya Basketball Africa League (BAL)   |   13 Jun 2025

  • Ububirigi, ibere ritindi ryonsa imitwe yo guhungabanya umutekano w’u Rwanda     |   12 Jun 2025

  • Burundi: Ntagitunguranye CNDD-FDD yihaye imyanya yose mu matora atarimo abo bari bahanganye   |   12 Jun 2025

  • Wisunga umugabo mbwa mugakubitirwa hamwe, bizwi na Frank Ntwali nyuma yo kwisunga Kayumba Nyamwasa   |   11 Jun 2025

 
You are at :Home»Amakuru»Ko hari ibimenyetso simusiga byerekana itegurwa rya Jenoside yakorewe Abatutsi , Ingabire Victoire na bagenzi be ko batazana ibya “jenoside yakorewe Abahutu” baririmba?

Ko hari ibimenyetso simusiga byerekana itegurwa rya Jenoside yakorewe Abatutsi , Ingabire Victoire na bagenzi be ko batazana ibya “jenoside yakorewe Abahutu” baririmba?

Editorial 09 Sep 2024 Amakuru, INKURU NYAMUKURU, Mu Rwanda, POLITIKI

Nubwo habaye inenge nyinshi mu manza zaburanishirijwe mu rukiko mpuzamahanga rw’Arusha, nko gushinyagurira abatangabuhamya, kugira abere abajenosideri cyangwa kubaha ibihano bya nyirarureshwa, nibura hari ukuri kwamenyekaniye mu buhamya ndetse n’inyandiko, butari kuzapfa kujya ahabona, kandi ari ingenzi mu kugaragaza bidasubirwaho ko umugambi wa Jenoside yakorewe Abatutsi wateguwe, mbere yo kuwushyira mu bikorwa muw’1994.

Ni amashirakinyoma asobanura bidasubirwaho ko iyo Jenoside atari impanuka, gusubiranamo kw’amoko, cyangwa uburakari Abahutu batewe n’urupfu rw’ ” umubyeyi”, Perezida Yuvenari Habyarimana, nk’uko bikunze kuvugwa n’ abajenosideri n’ababashyigikiye.

Ibimenyetso byavugiwe ahantu hanyuranye, byerekana ko Jenoside yakozwe Abatutsi yateguwe ni byinshi cyane. Muri iyi nyandiko, twe twahisemo kugaruka kuri bibiri gusa byavugiwe mu rukiko rw’Arusha, kuko dukeka ko atari Abanyarwanda benshi babimenye.

” Umwanzi wa Repubulika ni Umututsi uri imbere mu gihugu n’uri hanze yacyo”.

Nk’uko byanatinzweho mu rubanza rwa Col Théoneste Bagosora na bagenzi be bari mu gisirikari cya EX-FAR, nyuma y’umwaka n’amezi 2 FPR-Inkotanyi itangije intambara ku Rwanda, tariki 01/12/1991, Perezida Habyarimana yashyizeho itsinda ry’abasirikari bakuru 10, bayobowe na Col Bagosora, rihabwa inshingano yo gusesengura neza imiterere y’umwanzi, icyakorwa ngo atsindwe, haba mu nzira ya gisirikari, iy’icengezamatwara, n’iya politiki.

Tariki 21/09/1992, nibwo ibikubiye muri raporo y’iryo tsinda ryiswe “Komisiyo Bagosora” byashyikirijwe Perezida Habyarimana n’abayobozi bakuru mu gisirikari, ndetse binasohorwa mu binyamakuru byakoreraga mu kwaha kw’abahezanguni b’Abahutu.

Mu by’ingenzi byari muri iyo raporo, harimo umwanzuro ugaragaza ko umwanzi wa Repubulika ari mu byiciro bibiri:

1. “UMUTUTSI WESE URI HANZE Y’U RWANDA, N’URI IMBERE MU GIHUGU. UWO MUTUTSI AKUMBUYE UBUTEGETSI BWA CYAMI, YANZE KWEMERA IBYIZA BYA REVOLISIYO MVUGURIRAMUCO YO MUW’1994, KANDI AGAMIJE KWISUBIZA UBUTEGETSI MU NZIRA ZOSE, ZIRIMO N’INTAMBARA.

2. “UMUNTU WESE USHYIGIKIYE UMUTUTSI. NI UKUVUGA UMUHUTU WANGA UBUTEGETSI BWA HABYARIMANA, N’UMUNYAMAHANGA WARONGOYE UMUTUTSIKAZI”.

Imbanzirizamushinga y’iki cyegeranyo cy’impapuro 14 (draft/brouillon) wanditswe na Col Anatole Nsengiyumva, wategekaga iperereza rya gisirikari, unozwa na Maj Cyiza Augustin, mbere y’uko Col Bagosora amurika imyanzuro ibukuru.

Niba hari ikintu cyabijije icyuya Bagosora mu rubanza rwe, ni ukwisobanura kuri iyi komisiyo ye n’imyanzuro yayo. We n’abamwunganira bagerageje kwerekana ko ari ibisanzwe gusesengura imiterere y’umwanzi igihe igihugu cyatewe, akanabeshya ko iyo raporo yagizwe ibanga ngo idakurura amacakubiri mu baturage, ngo ikaba yarashyizwe ku karubanda by’impanuka.

Ubushinjacyaha bwo bwerekanye neza iyo raporo yashyizwe nkana mu itangazamakuru, hagamijwe kurakaza Abahutu, babumvisha ko Abatutsi bashaka kubasubiza “mu buhake n’uburetwa bw’ingoma ya cyami”.

Ibi kandi ni nako impuguke mu mateka y’uRwanda zibibona. Umunyamerikakazi akaba n’umushakashatsi, Nyakwigendera Alisson DesForges, mu gitabo cye” Aucun témoin ne doit survivre” cyasohotse muw’1999″, yashimangiye ko icyo cyegeranyo kivuga ko” umwanzi nyawe wa Repubulika ari Umututsi”, cyongereye urwango Abahutu bari basanzwe bafitiye Abatutsi, ndetse banatangira kwiga uko babikiza”batarabambura ubutegetsi”.

Ubwo icyo cyegeranyo rutwitsi cyasohokaga, Umufaransa Col Michel Robardey yari mu mu Rwanda, mu rwego rw’ubufatanye mu bya gisirikari hagati y’igihugu cye n’uRwanda. Ubwo yatangaga ubuhamya muri Sena y’Ubufaransa muw’2007, yavuze ko byaba ari uburyarya n’ubugome hagize uwirengagiza ko icyo cyegeranyo ari ikimenyetso cy’umugambi wa jenoside wari uriho utegurwa.

Col Robardey yanemeje ko ba Ambasaderi b’Ubufaransa basimburanye mu Rwanda, Jean- Michel Marlaux na Georges Martres, nabo babonye icyo cyegeranyo. Kuba ntacyo bakoze, kandi babona ko ari jenoside itegurwa, Rushyashya isanga ari kwa kugambanira cyangwa gutererana Abatutsi, amateka azahora aryoza ibihugu byari bifite ubushobozi bwo gukumira ishyano.

” Twatojwe kwica Abatutsi 1.000 mu minota 20 gusa”.

Muri urwo rubanza rwa Bagosora na bagenzi be kandi, Gen Romeo Dallaire wayoboraga ingabo za Loni, MINUAR, zari zishinzwe kubungabunga amahoro mu Rwanda, yabwiye urukiko uburyo, muri Mutarama 1993 Interahamwe”Jean-Pierre” (agahimbano yahawe ku bw’umutekano we), yamusobanuriye ko we na bagenzi be babarirwa mu bihumbi, bari bamaze guhabwa imyitozo ihambaye n’ingabo za Leta, ku buryo buri wese yari afite ubushobozi bwo kwica Abatutsi nibura 1.000 mu minota itarenze 20.

“Jean-Pierre” kandi yanabwiye Gen Dallaire ko hari ahantu henshi, cyane cyane muri Kigali, hari hahishe intwaro n’amasasu, Interahamwe zagombaga kwifashisha mu kwica Abatutsi, igihe cyose Leta yari kuvuza ifirimbi itangiza ” kwikiza umwanzi”. Izo ntwaro ngo zajyaga guhishwa nijoro, zipakiye mu makamyo ya gisirikari, agahiduranyaga “plaques” kugirango atamenyekana.

Gen Dallaire yandikiye abayobozi be i New York, abamenyesha iby’iyo myiteguro ya Jenoside, ariko muri kwa gutererana Abatutsi, bamubuza gutahura no gusenya ubuhisho bw’izo ntwaro.

Nk’uko twabivuze haruguru, ibi ni bike mu byahishuwe mu manza z’Arusha. Ntwitwiriwe tugaruka ku mbwirwaruhame z’abategetsi zahamagariraga Abahutu kwica Abatutsi na mbere y’urupfu rwa Habyarimana, amategeko 10 y’Abahutu yasohotse muri Kangura muri nomero yayo ya 6 yo mu Kuboza 1990, ubwicanyi bwakorewe Abatutsi muri Kibirira, mu Bigogwe no mu Bugesera, mu by’ukuri bwari nk’imyitozo yo gukora jenoside, n’ibindi byinshi byerekana ko urupfu rwa Habyarimana rworosoye gusa uwabyukaga.

Ko ibimenyetso bidashidikanywaho byerekana uko Jenoside yakorewe Abatutsi yateguwe, abayiteguye, abayishyize mu bikorwa, n’abayishyizeho iherezo, kuki Ingabire Victoire na FDU/FDLR Inkingi ye, Nahimana Tomasi n’ingirwa-leta ye yo mu rubundiro, abana b’inkoramaraso bo muri Jumbo asbl, n’andi basazi biriza mu majimbiri “jenoside yakorewe Abahutu”, batazana ibimenyetso by’uko yateguwe, abayikoze n’abayihagaritse? Harya ngo ntibasinzira batabujije Abanyarwanda amahoro n’umutuzo, bakesha inzira bahisemo yo kwanga amacakubiri?

IVU we, bwira inyangabirama ngenzi zawe ko muhomera iyonkeje. Umunyarwanda wa none ntakiri wa wundi babwira gukubita uwo yanga agakubita uwo basangira.

2024-09-09
Editorial

IZINDI NKURU

Ibitekerezo – FERWAFA yemeje ko abakinnyi b’abanyamahanga bakina ari 10 ku mukino, hakabanza 6

Ibitekerezo – FERWAFA yemeje ko abakinnyi b’abanyamahanga bakina ari 10 ku mukino, hakabanza 6

Editorial 02 Sep 2024
Nyuma y’amezi asaga atatu nta ndirimbo ashyira hanze, Bruce Melodie yifashishije Khaligraph Jones wo muri Kenya bakora iyitwa Sawa Sawa

Nyuma y’amezi asaga atatu nta ndirimbo ashyira hanze, Bruce Melodie yifashishije Khaligraph Jones wo muri Kenya bakora iyitwa Sawa Sawa

Editorial 20 Oct 2021
Sena yatumije Minisitiri w’Intebe ngo asobanure ibiteganywa muri gahunda zo kuboneza urubyaro

Sena yatumije Minisitiri w’Intebe ngo asobanure ibiteganywa muri gahunda zo kuboneza urubyaro

Editorial 25 Jun 2018
Sen. Tito Rutaremara yagize icyo avuga ku Inzu ihereye i Kanombe ahahoze hatuye Perezida Juvenal Habyarimana

Sen. Tito Rutaremara yagize icyo avuga ku Inzu ihereye i Kanombe ahahoze hatuye Perezida Juvenal Habyarimana

Editorial 21 Jul 2016
Ibitekerezo – FERWAFA yemeje ko abakinnyi b’abanyamahanga bakina ari 10 ku mukino, hakabanza 6

Ibitekerezo – FERWAFA yemeje ko abakinnyi b’abanyamahanga bakina ari 10 ku mukino, hakabanza 6

Editorial 02 Sep 2024
Nyuma y’amezi asaga atatu nta ndirimbo ashyira hanze, Bruce Melodie yifashishije Khaligraph Jones wo muri Kenya bakora iyitwa Sawa Sawa

Nyuma y’amezi asaga atatu nta ndirimbo ashyira hanze, Bruce Melodie yifashishije Khaligraph Jones wo muri Kenya bakora iyitwa Sawa Sawa

Editorial 20 Oct 2021
Sena yatumije Minisitiri w’Intebe ngo asobanure ibiteganywa muri gahunda zo kuboneza urubyaro

Sena yatumije Minisitiri w’Intebe ngo asobanure ibiteganywa muri gahunda zo kuboneza urubyaro

Editorial 25 Jun 2018
Sen. Tito Rutaremara yagize icyo avuga ku Inzu ihereye i Kanombe ahahoze hatuye Perezida Juvenal Habyarimana

Sen. Tito Rutaremara yagize icyo avuga ku Inzu ihereye i Kanombe ahahoze hatuye Perezida Juvenal Habyarimana

Editorial 21 Jul 2016
Ibitekerezo – FERWAFA yemeje ko abakinnyi b’abanyamahanga bakina ari 10 ku mukino, hakabanza 6

Ibitekerezo – FERWAFA yemeje ko abakinnyi b’abanyamahanga bakina ari 10 ku mukino, hakabanza 6

Editorial 02 Sep 2024
Nyuma y’amezi asaga atatu nta ndirimbo ashyira hanze, Bruce Melodie yifashishije Khaligraph Jones wo muri Kenya bakora iyitwa Sawa Sawa

Nyuma y’amezi asaga atatu nta ndirimbo ashyira hanze, Bruce Melodie yifashishije Khaligraph Jones wo muri Kenya bakora iyitwa Sawa Sawa

Editorial 20 Oct 2021
prev
next

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

INKURU ZAKUNZWE CYANE

Ibitangaza byijejwe na Perezida Ndayishimiye bisize ahubwo u Burundi mu kangaratete

Ibitangaza byijejwe na Perezida Ndayishimiye bisize ahubwo u Burundi mu kangaratete

21 May 2025
AFC/M23 yasabye Perezida Tshisekedi ko yerura akavuga ko ashaka imishyikirano

AFC/M23 yasabye Perezida Tshisekedi ko yerura akavuga ko ashaka imishyikirano

14 Mar 2025
Perezida Paul Kagame yakurikiye umukino u Rwanda rwatsinzemo Djibouti 3-0 hashakwa itike ya CHAN 2025

Perezida Paul Kagame yakurikiye umukino u Rwanda rwatsinzemo Djibouti 3-0 hashakwa itike ya CHAN 2025

31 Oct 2024
Tariki ya 1 Ukwakira: Umunsi wahinduye amateka y’Abanyarwanda “Beatrice Uwera”

Tariki ya 1 Ukwakira: Umunsi wahinduye amateka y’Abanyarwanda “Beatrice Uwera”

01 Oct 2024
“Agafanta” Perezida wa Tchad yasigiye abasirikari b’u Burundi kabakozeho!

“Agafanta” Perezida wa Tchad yasigiye abasirikari b’u Burundi kabakozeho!

15 Jul 2024

AKA RUSHYASHYA

KWAMAMAZA

HIRYA NO HINO

Tariki ya 1 Ukwakira: Umunsi wahinduye amateka y’Abanyarwanda “Beatrice Uwera”

Tariki ya 1 Ukwakira: Umunsi wahinduye amateka y’Abanyarwanda “Beatrice Uwera”

01 Oct 2024
Harya ngo “Abanyarwanda bishimye ku gahato”? Igikundiro nticyingingwa Mureke kuba Indashima

Harya ngo “Abanyarwanda bishimye ku gahato”? Igikundiro nticyingingwa Mureke kuba Indashima

28 Jun 2024
Kapiteni w’Amavubi Bizimana Djihad n’ikipe ye ya Kryvbas Kryvi Rih FC yo muri Ukraine babonye itike yo gukina Europa League

Kapiteni w’Amavubi Bizimana Djihad n’ikipe ye ya Kryvbas Kryvi Rih FC yo muri Ukraine babonye itike yo gukina Europa League

16 May 2024
Ni iki cyiza cyava kuri Jean Paul Turayishimye wanywanye na bene Bagosora? 

Ni iki cyiza cyava kuri Jean Paul Turayishimye wanywanye na bene Bagosora? 

11 Apr 2024
Amafoto – Ivory Coast yatsinze Nigeria 2-1 yegukana igikombe cy’Afurika 2023

Amafoto – Ivory Coast yatsinze Nigeria 2-1 yegukana igikombe cy’Afurika 2023

12 Feb 2024
Ibiganiro Leta ya Kongo-Kinshasa nikomeza kubigarama izota umuriro wa M 23 kandi uduce twa Kivu twihaze k’umutekano

Ibiganiro Leta ya Kongo-Kinshasa nikomeza kubigarama izota umuriro wa M 23 kandi uduce twa Kivu twihaze k’umutekano

20 Nov 2023
SADC byashoboka ko yahuza Intego na FARDC Yahisemo Kwifatanya n’Abajenosideri ba FDLR, M23 mu Mambo za Goma biraherera hehe?

SADC byashoboka ko yahuza Intego na FARDC Yahisemo Kwifatanya n’Abajenosideri ba FDLR, M23 mu Mambo za Goma biraherera hehe?

06 Nov 2023

KWAMAMAZA

KWAMAMAZA

Kandaho

KWAMAMAZA

KWAMAMAZA

Rushyashya
Rushyashya ni Ikinyamakuru cya Sosiyete Ebenezer Media Group ltd, cyatangiye gukora mu mwaka w'2000. Kugeza ubu dukorera ku imigabane yose y'isi.

CONTACTS


P.O Box: 4305 Kigali-Rwanda
Call: +250 788 429 205
Whatsapp:+250 781 632 040
Emails: info@rushyashya.net , rushyashyanewsofficial@gmail.com

- Abo Turibo
- Twandikire
- Kwamamaza

Iyandikishe ujye ubona Amakuru

DUKURIKIRE

© Copyright 2019, All Rights Reserved
Rushyashya - Amakuru